Đề cập thương mại điện tử giá rẻ, đại biểu lo tình trạng "xé nhỏ" giá trị đơn hàng để tránh thuế
Dẫn số liệu mỗi ngày Việt Nam nhập khẩu từ 4-5 triệu đơn hàng thương mại điện tử giá trị nhỏ với tổng giá trị 800 tỷ đồng, đại biểu Hoàng Minh Hiếu lo ngại, nếu miễn thuế sẽ dẫn đến việc không thu được một lượng thuế khá lớn, chưa kể có thể dẫn đến tình trạng "xé nhỏ" giá trị đơn hàng để tránh thuế.
Nhiều nước bỏ quy định miễn thuế hàng hoá giá trị nhỏ để đảm bảo công bằng trong kinh doanh
Sáng 29/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Liên quan việc không quy định miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu qua các sàn thương mại điện tử có giá trị nhỏ, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hoàng Minh Hiếu (Nghệ An) bày tỏ đồng tình và cho biết, với sự phát triển của thương mại điện tử, hàng hoá có giá trị nhập khẩu có giá trị nhỏ có khối lượng ngày càng lớn. Theo số liệu thống kê vào thời điểm tháng 3/2023, hàng ngày có khoảng 4-5 triệu đơn hàng thương mại điện tử giá trị nhỏ được vận chuyển qua biên giới về Việt Nam.
"Bình quân mỗi đơn hàng thuộc loại này có trị giá khoảng 200.000 đồng, như vậy tổng giá trị hàng hóa loại này lên tới 800 tỷ đồng mỗi ngày. Con số này còn có thể còn tăng lên do thương mại điện tử ở nước ta đang thuộc top 10 nước có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới", ông dẫn chứng và phân tích, đối với từng đơn hàng thì giá trị có thể nhỏ, nhưng tổng lượng hàng hoá nhập khẩu theo hình thức này đã, đang và sẽ tiếp tục chiếm một khối lượng khá lớn. "Nếu miễn thuế sẽ dẫn đến việc không thu được một lượng thuế khá lớn; chưa kể có thể dẫn đến tình trạng "xé nhỏ" giá trị đơn hàng để tránh thuế", đại biểu nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, việc miễn thuế hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà sản xuất và ngành bán lẻ trong nước do hàng hoá nhập khẩu được hưởng nhiều lợi thế. Trước hết, việc không chịu thuế sẽ giúp hàng hóa nhập khẩu có giá rẻ hơn so với hàng hoá sản xuất trong nước, đồng thời do không phải tính thuế nên việc thực hiện thủ tục hải quan đối với loại hàng hoá này cũng nhanh hơn, có tính cạnh tranh cao hơn. Trong những ngày gần đây, đang có những sàn thương mại điện tử nước ngoài bán hàng với giá rất rẻ, rất cạnh tranh, thu hút sự chú ý của dư luận. Nếu không có các giải pháp kịp thời, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành sản xuất trong nước.
Theo đại biểu Hoàng Minh Hiếu, việc miễn thuế đối với các hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ chủ yếu là để đơn giản hóa thủ tục hành chính. Tuy nhiên, với việc áp dụng công nghệ thông tin thì hiện nay việc thực hiện thủ tục hải quan và thu thuế cũng không còn rườm rà, gây mất quá nhiều thời gian.
Đồng thời, nhiều nước trên thế giới cũng đã bỏ quy định miễn thuế đối với hàng hóa có giá trị nhỏ được nhập khẩu qua các sàn thương mại điện tử. Trước đây, Liên minh Châu Âu cũng cho miễn thuế đối với các giao dịch có giá trị dưới 150 euro. Tuy nhiên, từ 1/7/2021, quy định này đã bị bãi bỏ nhằm giảm thất thu thuế từ thương mại điện tử và đảm bảo sự công bằng trong lĩnh vực kinh doanh. Các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia cũng đã có những bước đi tương tự.
"Vì vậy, chúng tôi đề nghị không miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ. Hiện nay, luật hiện hành và dự thảo luật cũng không quy định về vấn đề này nhưng việc miễn thuế đang được thực hiện theo quy định tại Quyết định số 78 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là điểm chưa phù hợp với chính sách do luật định. Vì vậy, chúng tôi đề nghị cần quy định rõ trong Nghị quyết chung của kỳ họp Quốc hội này về việc cần sớm chấm dứt hiệu lực của Quyết định này", ĐBQH tỉnh Nghệ An nêu giải pháp.
Đồng quan điểm, ĐBQH Trình Lam Sinh (An Giang) đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết việc quản lý kê khai và thu thuế đối với các dịch vụ xuyên biên giới, vì hiện nay, các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới đang diễn ra mạnh mẽ, chúng ta cần xây dựng cơ chế quản lý thuế hiệu quả để đảm bảo công bằng trong kinh doanh giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, tạo điều kiện cho sự phát triển của nền kinh tế...
Cân nhắc đánh thuế 5% đối với nước sạch, phân bón
ĐBQH Lê Thị Song An (Long An) đề nghị cân nhắc việc đánh thuế 5% với nước sạch, không bao gồm nước đóng chai, nước đóng bình, nước giải khát khác. Bà cho rằng, nước sạch phục vụ sinh hoạt là mặt hàng thiết yếu của người dân, cần được ưu tiên và đảm bảo. Thu nhập bình quân đầu người còn thấp, người dân nông thôn, công nhân lao động còn khó khăn, do đó, đưa mặt hàng này vào thu thuế sẽ gây áp lực cho đời sống người dân.
Ngoài các thành phố lớn có điều kiện sử dụng nước sạch thì người dân ở nông thôn, vùng sâu vùng xa, hải đảo, người dân vùng đồng bằng sông Cửu Long vẫn còn gặp khó khăn trong tiếp cận nước sạch sinh hoạt. Do đó, đại biểu đề nghị cân nhắc lại mức thuế suất này và có lộ trình đưa nước sạch phục vụ sinh hoạt chịu mức thuế 5% ở thời điểm phù hợp trong thời gian tới.
Với mặt hàng phân bón, nữ ĐBQH đồng tình việc không đánh thuế 5% với mặt hàng phân bón, bởi đây là loại thuế gián thu mà người cuối cùng phải chịu là người tiêu dùng, trong trường hợp này là người nông dân. Thuế suất 5% với phân bón chắc chắn sẽ dẫn tới tăng giá phân bón trên thị trường, tạo ra tác động không hề nhỏ với ngành nông nghiệp và nông dân.
Trong bối cảnh ngành nông nghiệp còn nhiều khó khăn, thiếu bền vững, thiếu tính cạnh tranh với các sản phẩm nước ngoài, việc áp thuế với phân bón sẽ giúp tăng ngân sách khoảng 4,2 ngàn tỷ đồng. Đây là con số không nhỏ. Tuy nhiên, điều băn khoăn là người dân phải chịu mức phân bóng tăng cao và khi giá phân bón tăng, chi phí sản xuất nông nghiệp tăng, làm tăng giá thành sản xuất nông nghiệp.
"Nếu áp dụng thuế suất 5% với phân bón, Nhà nước và doanh nghiệp sẽ được lợi nhưng người nông dân là bộ phận quan trọng nhất của ngành nông nghiệp lại chịu thiệt thòi nhất", ĐBQH nhận định và đề nghị quan tâm kỹ lưỡng, nhất là trong bối cảnh thực hiện các chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao đời sống người dân.
